Επιδημία παχυσαρκίας πλήττει και τα ζώα

Το πρόβλημα της παχυσαρκίας δεν περιορίζεται, όπως φαίνεται μόνο στους ανθρώπους, αλλά επεκτείνεται και στα ζώα, καθώς μια νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα διαπίστωσε μια ανάλογη τάση στα θηλαστικά, ιδίως στα θηλυκά. Η τάση αύξησης του βάρους παρατηρείται, εδώ και τουλάχιστον 20 χρόνια, από τα ποντίκια μέχρι τα οικιακά ζώα και τους πιθήκους-πειραματόζωα στα εργαστήρια, αλλά και σε άγρια ζώα που ζουν κοντά στους ανθρώπινους οικισμούς.

Η μελέτη, υπό τον βιο-στατιστικολόγο Ντέηβιντ Άλισον του πανεπιστημίου της Αλαμπάμα, που δημοσιεύτηκε...

...στο περιοδικό βιολογίας "Proceedings of Royal Society B" της Βασιλικής Εταιρίας επιστημών της Βρετανίας, σύμφωνα με το "Nature" και το "Live Science", παραδέχεται ότι δεν μπορεί να εξηγήσει τις διαχρονικές μεταβολές στο βάρος διαφόρων ζώων, από τη στιγμή που δεν τρώνε σνακ ή άλλα πρόχειρα φαγητά χαμηλής ποιότητας στα εστιατόρια, ούτε συνήθως μπορούν να κατηγορηθούν για ανάλογη έλλειψη σωματικής άσκησης, όπως οι άνθρωποι. Η ανθρώπινη παχυσαρκία αποδίδεται σε δύο κυρίως παράγοντες, στην ελλιπή σωματική άσκηση και στην πρόσληψη περισσότερων θερμίδων.

Οι αμερικανοί ερευνητές μελέτησαν με στατιστικές μεθόδους πάνω από 20.000 ζώα από 12 διαφορετικά είδη, όπως μαϊμούδες, χιμπατζήδες, ποντίκια, αρουραίους, σκύλους κ.α. Κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα, σε όλες τις περιπτώσεις, τα ζώα εμφάνιζαν βάρος-ρεκόρ. "Κάτι συμβαίνει σίγουρα. Πρέπει να υπάρχουν άλλοι παράγοντες (για την παχυσαρκία) που δεν έχουμε εντοπίσει", δήλωσε ο Άλισον.

Αν και η ανθρώπινη παχυσαρκία ορίζεται όταν ο δείκτης σωματικής μάζας (BMI) ξεπερνά το 30, στα ζώα δεν υπάρχει αντίστοιχος ορισμός. Παρόλα αυτά, η έρευνα έδειξε, για παράδειγμα, ότι το βάρος των θηλυκών μακάκων αυξάνεται κατά 7,9% και των αρσενικών κατά 7,7% ανά δεκαετία, ενώ των αρσενικών ποντικών κατά 10,% και των θηλυκών κατά 11,8% ανά δεκαετία. Επίσης, οι θηλυκές γάτες αυξάνουν το βάρος τους κατά 13,6% και οι γάτοι κατά 5,7% ανά δεκαετία κατά μέσο όρο. Οι σκύλοι παχαίνουν 2 - 3% ανά δεκαετία.

Ορισμένοι επιστήμονες θεωρούν αναμενόμενη εν μέρει την αυξανόμενη παχυσαρκία στα οικιακά ζώα, όπως οι γάτες και οι σκύλοι, καθώς δεν κινούνται πολύ και, παράλληλα, συχνά τρώνε ό,τι παχυντικό τρώνε και οι ιδιοκτήτες τους, ενώ ακόμα και για τους ποντικούς μπορεί να υπάρχει μια ανάλογη εξήγηση, καθώς τρώνε συχνά από τα σκουπίδια των ανθρώπων. Όμως δεν μπορεί να ερμηνευτεί εξίσου η αύξηση βάρους στα πειραματόζωα των εργαστηρίων που κάνουν προσεκτικά ελεγχόμενη διατροφή.

Οι ερευνητές δεν αποκλείουν να παίζει ρόλο για την αυξανόμενη παχυσαρκία η δράση κάποιων παθογόνων μικρο-οργανισμών, όπως οι ιοί. Για παράδειγμα, ο αδενοϊός AD36 έχει ήδη συσχετιστεί με την εμφάνιση παχυσαρκίας τόσο στους ανθρώπους όσο και στα ζώα. Από την άλλη, διάφορες τοξικές χημικές ουσίες που διασπείρονται στο περιβάλλον, διαταράσσουν τις ορμόνες και φαίνεται να επιδρούν στην παχυσαρκία. Άλλοι παράγοντες, που προέρχονται από τον ανθρώπινο πολιτισμό, όπως η διάχυτη φωτο-ρύπανση και η συνεπακόλουθη διαταραχή του ύπνου των ζώων, μπορεί να παίζουν ρόλο, σύμφωνα με τον Άλισον.